1. Inleiding
In de afgelopen jaren is er een duidelijke toename van het aantal clubs die onder het model van multi-club ownership vallen. Grote aandeelhouders proberen synergieën te creëren door meerdere voetbalclubs samen te brengen in één grote bedrijfsstructuur. Dit staat bekend als het multi-club ownership-model (“MCO”). Hoewel het fenomeen niet nieuw is, is de groei ervan versneld en heeft dit UEFA gedwongen zijn regelgevend kader te verfijnen en aan te scherpen. Een belangrijke wijziging is UEFA’s besluit om de beoordelingsdatum – de deadline waarop clubs aan de MCO-regels moeten voldoen – te vervroegen van juni naar maart, wat een duidelijke koerswijziging inzette.
2. Achtergrond
Het MCO-model werd al in de late jaren 1990 verkend door ENIC, de huidige meerderheidsaandeelhouder van Tottenham Hotspur F.C. Sindsdien is de multi-clubstrategie populairder geworden en wordt het voetballandschap nu gedomineerd door grote multi-clubgroepen. Denk aan Red Bull en City Group, die al jarenlang actief zijn, maar ook door de recente overnames door het Saudische Public Investment Fund is dit onderwerp weer nadrukkelijk op de voorgrond gekomen.
Volgens de veertiende editie van UEFA’s rapport The European Club Footballing Landscape, gepubliceerd in februari 2023, maakten wereldwijd meer dan 180 clubs deel uit van een multi-clubstructuur en waren meer dan 6.500 spelers in dienst bij teams die aan zulke groepen verbonden zijn – bijna een vervijfvoudiging ten opzichte van tien jaar geleden [1].
3. Gevolgen voor de integriteit van voetbalcompetities
Ondanks diverse voordelen brengt multi-club ownership ook risico’s met zich mee, vooral voor de integriteit van competities. Naast het feit dat vrijwel alle nationale bonden of leagues een verbod kennen op eigendom van meerdere clubs binnen dezelfde binnenlandse competitie, heeft UEFA ook strikte regels voor de Europese toernooien: de UEFA Champions League, Europa League en Conference League.
In dit verband verbindt Artikel 5 van het Reglement van de UEFA Champions League verschillende voorwaarden aan de deelname van clubs die tot dezelfde groep behoren. Zo mogen deelnemende clubs geen participaties, direct of indirect, hebben in andere deelnemende clubs, en geen invloed of betrokkenheid uitoefenen op het management, de administratie of de sportieve prestaties van andere deelnemende clubs. In de praktijk is vooral punt (c) van lid 1 van artikel 5 relevant: wanneer twee clubs onder zeggenschap staan van dezelfde natuurlijke persoon of rechtspersoon, mag slechts één van die clubs deelnemen aan de betreffende Europese competitie.
Lang werd deze bepaling soepel geïnterpreteerd. Zo liet het financieel controleorgaan van UEFA (“CFCB”) zowel RB Leipzig als Red Bull Salzburg toe tot de Champions League 2017–2018 nadat er structurele wijzigingen waren doorgevoerd om de “beslissende invloed” van Red Bull te verminderen [2]. Ook in de jaren daarna stond UEFA de deelnames van verwante clubs toe, mits aanpassingen werden gedaan die een voldoende mate van onafhankelijkheid waarborgden.
Ook het seizoen 2023–2024 illustreert deze flexibele aanpak. Clubs als Aston Villa en Vitória Guimarães, Brighton en Union Saint-Gilloise, en AC Milan en Toulouse [3] werden toegelaten tot Europese competities ondanks potentiële belangenconflicten. UEFA aanvaardde hun deelname op voorwaarde dat er geen transfers zouden plaatsvinden tussen de verbonden clubs gedurende de relevante periode en dat de bestuursstructuren werden aangepast om overlappende invloed weg te nemen.
UEFA’s bereidheid om remediërende maatregelen te aanvaarden bereikte een hoogtepunt in de zomer van 2024. In spraakmakende dossiers, zoals Manchester United & Nice en Manchester City & Girona, mochten de betrokken clubs in Europa blijven spelen ondanks eigendomsstructuren die normaliter niet-conform de MCO-regels zouden zijn. Dat gebeurde door aandelen onder te brengen in zogeheten blind trusts, waarbij onafhankelijke trustees alle besluitvorming voor de betrokken clubs overnamen. Deze uitzonderlijke regelingen werden expliciet omschreven als tijdelijk, enkel geldig voor de competities 2024/25, en niet bedoeld als precedent voor toekomstige seizoenen.
Parallel hieraan gaf de CFCB gedetailleerde richtlijnen over wat “beslissende invloed” inhoudt. Indicatoren zijn onder meer: het houden van 30% of meer van de aandelen, het verschaffen van 30% of meer van de financiële ondersteuning, het hebben van bestuursrechten of raad van bestuur-posities, of zelfs herhaalde spelerstransfers tussen verbonden clubs. Dit verbreedde de reikwijdte van de toets en maakte duidelijk dat beslissende invloed materieel wordt beoordeeld, niet louter formeel.
4. De zaken Crystal Palace en FC DAS 1904 markeren een belangrijke evolutie
Recente beslissingen met betrekking tot Crystal Palace en FC DAC 1904 markeren een duidelijke breuk met de soepele aanpak van eerdere jaren.
Op 7 oktober 2024 werd het reglement gewijzigd. Voorheen viel de beoordelingsdatum in juni, waardoor clubs hun eigendomsstructuren nog konden aanpassen zodra duidelijk werd of zij zich hadden geplaatst voor Europese competities. Met de nieuwe regeling is deze datum vervroegd naar maart. Dat betekent dat clubs al maanden vóór een eventuele Europese kwalificatie, de MCO- regels moeten waarborgen.
Crystal Palace kwalificeerde zich via winst van de FA Cup voor de Europa League, terwijl Olympique Lyonnais zich plaatste via de Ligue 1. Beide clubs waren verbonden via John Textor, die aandelen en bestuursrollen in elk van beide had. Op 11 juli 2025 oordeelde de CFCB dat de clubs in breuk waren met de MCO-regels, waarbij de toets van beslissende invloed strikt werd toegepast per 1 maart 2025 (de nieuwe beoordelingsdatum). Crystal Palace ging in beroep, maar het CAS-arrest van 11 augustus 2025 verwierp het beroep en bevestigde dat de nieuwe beoordelingsdatum geldig en bindend is, en dat herstructureringen ná die datum de schending niet kunnen herstellen.
Een vergelijkbare redenering gold voor FC DAC 1904 (Slowakije) en Győri ETO FC (Hongarije), die zich beiden plaatsten voor de Conference League. Hun gedeelde eigendomsstructuur via EEA Holding en overlappende familiaire bestuursrollen brachten hen binnen het toepassingsbereik van de MCO-regels. Op 26 juni 2025 stelde de CFCB vast dat DAC en Győri ETO niet voldeden aan de MCO-regels per 1 maart 2025. DAC tekende beroep aan, maar het CAS-arrest van 14 juli 2025 wees dit af en benadrukte dat de dubbele rol van één persoon in beide clubs zonder twijfel beslissende invloed oplevert en dat latere pogingen om onafhankelijkheid aan te tonen irrelevant zijn zodra de schending op 1 maart 2025 bestond.
5. Conclusie
Deze zaken bevestigen een fundamentele wijziging in UEFA’s aanpak. Waar UEFA voorheen remediërende maatregelen toeliet—overdracht aan derden, blind trusts, of voorwaardelijke toelating—eist men nu volledige naleving op het moment van beoordeling. Het vervroegen van de beoordelingsdatum van juni naar maart is de kern van dit nieuwe systeem. Toen de beoordeling in juni plaatsvond, wisten clubs al of ze aan Europese deelname toekwamen en konden zij hun structuren reactief aanpassen. Daardoor konden belangenconflicten vaak last-minute worden opgelost. Door de beoordeling naar maart te verplaatsen, heeft UEFA dergelijke reactieve oplossingen feitelijk uitgesloten. Clubs moeten nu ruim op voorhand compliant zijn, nog vóórdat duidelijk is of zij zich überhaupt voor een Europese competitie kwalificeren.
UEFA heeft zelf toegelicht [4] dat deze wijziging niet bedoeld is om de flexibiliteit van clubs te beperken, maar noodzakelijk is door de toenemende complexiteit van multi-clubstructuren en om de CFCB voldoende tijd te geven om onderzoeken af te ronden vóór de start van de competities. Het beoogde doel is zekerheid en een vlotte organisatie van de toernooien.
De praktische consequentie is onmiskenbaar: clubs kunnen niet langer wachten tot kwalificatie is zeker om hun eigendom te herstructureren. Het CAS heeft bevestigd dat alleen de situatie op de beoordelingsdatum relevant is; latere herstructureringen zijn irrelevant. De mogelijkheid om conflicten achteraf “op te lossen” is daarmee vervallen.
Deze procedurele wijziging is de doorslaggevende factor achter de striktere handhaving die we nu zien. Ze verandert het MCO-regime van UEFA van een systeem dat reactieve oplossingen tolerant benaderde in een systeem dat proactieve, permanente naleving vereist. De implicaties voor investeerders zijn aanzienlijk: multi-clubmodellen moeten vanaf de start zó worden gestructureerd dat geen beslissende invloed kan worden uitgeoefend over meerdere clubs. Tijdelijke mechanismen, zoals blind trusts, werden uitdrukkelijk beperkt tot het uitzonderlijke seizoen 2024/25 en zijn niet langer aanvaardbaar. De combinatie van de nieuwe beoordelingsdatum en de strikte lijn van het CAS wijst op een toekomst waarin de MCO-regels van UEFA rigoureus en zonder speelruimte zullen worden gehandhaafd.
[1] UEFA, “The European Club Footballing Landscape”, 10 February 2023.
[2] UEFA, “Salzburg and Leipzig admitted into UEFA Champions League”, 20 June 2017.
[3] UEFA, “The CFCB renders decisions on multi-club ownership cases for the 2023/24 UEFA club competitions”, 7 July 2023.
[4] UEFA’s circular No.54/2024.